Langdurig verzuim voorkomen: hoe een goede RI&E je veel kosten bespaart

Wat is een RI&E precies?
Volgens de Arbowet moet ieder bedrijf een schriftelijke risico-inventarisatie en -evaluatie hebben. In de RI&E breng je alle risico’s op de werkvloer in kaart, zowel fysiek als mentaal. Denk aan onveilige machines, brandveiligheid, maar ook aan werkdruk, pestgedrag of een slechte werkhouding. Bij een RI&E hoort ook een plan van aanpak om de beschreven risico’s te voorkomen of beperken.

De risico’s van verzuim
Voor veel mkb’ers voelt het maken van een RI&E als een verplicht nummertje. Maar: een ongeluk zit in een klein hoekje! Je medewerker hoeft maar één misstap te zetten op een natte, gladde vloer om te vallen en iets te breken. Of net iets te vaak zware dozen op te tillen met een kromme rug, om vervolgens langere tijd helemaal niks op te kunnen tillen. Ook te lang doorwerken met stressklachten kan zorgen voor langdurig verzuim. En dan kan je maar beter voorbereid zijn. 

Want de kosten van verzuim lopen snel op. Volgens TNO kost één zieke medewerker – afhankelijk per sector en salarisniveau – al snel zo’n € 400,- per dag. Een combinatie van loondoorbetaling en indirectere kosten voor zaken als verzuimbegeleiding. Bij langdurig verzuim kunnen de totale kosten oplopen tot tienduizenden euro’s per zieke medewerker, per jaar. Vaak méér nog, want het inzetten van een vervanger kost ook geld. 

Van preventie naar besparing

Als je het maken van een RI&E zorgvuldig aanpakt, levert het veel op. Het helpt om een veilige werkomgeving te creëren voor medewerkers. Als je weet wat de risico’s zijn, kun je ook maatregelen treffen voor bescherming en preventie. Met als gevolg: minder klachten en minder (langdurige) uitval. En dus ook minder verzuimkosten.

Een RI&E helpt je om risico’s op tijd te zien en aan te pakken. Bijvoorbeeld door:

• duidelijke instructies te geven over tillen en bukken;
• (extra) hulpmiddelen beschikbaar te stellen, zoals gehoorbescherming, tilhulpmiddelen of extra pauzes.
• gevaarlijke situaties op de werkvloer sneller te signaleren én weten hoe dan te handelen;
• kennis te delen over risico’s, gezondheid en/of veiligheid, bijvoorbeeld in cursussen of de inzet van coaches;
• werkdruk bespreekbaar te maken en aan te pakken;
• mentale klachten vroeg te herkennen en bespreekbaar te maken.

Zo maak je je RI&E écht waardevol

• Betrek je medewerkers
  Zij weten als geen ander waar de knelpunten zitten. Loop eens samen een rondje door het magazijn of de werkplaats. Vraag: waar loop jij tegenaan? Neem die kennis op in je RI&E.
• Werk met een actueel plan van aanpak
  De RI&E is geen papieren tijger. Zorg voor concrete acties en houd ze actueel. Heb je maatregelen genomen? Check dan ook of ze effect hebben.
• Kijk verder dan alleen fysieke veiligheid
  Een goede RI&E gaat ook over psychosociale belasting, zoals werkdruk, agressie of werk-privébalans. Dat is net zo belangrijk om uitval te voorkomen.
• Laat je ondersteunen door experts
  Arbodiensten of veiligheidskundigen kunnen helpen bij het opstellen of actualiseren van je RI&E. Dat bespaart tijd én je weet zeker dat je daarna aan alle regels voldoet.

Tip: gebruik een erkend RI&E-instrument
Voor veel branches zijn er erkende RI&E-instrumenten beschikbaar, dat zijn speciale hulpmiddelen waarmee je als werkgever stap voor stap zelf een risico-inventarisatie en -evaluatie kunt uitvoeren. 

Een RI&E-instrument bevat bijvoorbeeld vragenlijsten, risico-overzichten en formats voor het plan van aanpak. Betrouwbaar, makkelijk in gebruik én afgestemd op de risico’s die in de sector waarin jij werkt het vaakst voorkomen. Hierdoor hoeft niet iedere werkgever het wiel zelf opnieuw uit te vinden. Kijk op www.rie.nl voor een instrument dat past bij jouw bedrijf en branche.

Als je een erkend instrument gebruikt en maximaal 25 medewerkers hebt, hoef je de RI&E in sommige gevallen zelfs niet meer te laten toetsen door een arbodeskundige. Uitzonderingen zijn er wel. Bijvoorbeeld bij specifieke risico’s, zoals werken met gevaarlijke stoffen of explosiegevaar, is toetsing alsnog verplicht. 

Investeren in RI&E loont
Als je er serieus mee omgaat, is een RI&E méér dan een ‘moetje’. Het is een slimme investering in de gezondheid en veiligheid van jouw medewerkers. Je voorkomt er ongelukken en uitval mee. En dat betaalt zich dubbel en dwars terug: in minder verzuim, meer werkplezier en een veilige werkvloer voor iedereen.